به گزارش ساختمان نیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، سحر تاج‌بخش مسلمان، رئیس سازمان هواشناسی کشور، با ارائه گزارشی از وضعیت بارش‌های سال آبی ۱۴۰۴-۱۴۰۳، از کاهش چشمگیر بارندگی‌ها در سطح کشور خبر داد. بر اساس این گزارش، میزان بارش‌ها در سال آبی جاری نسبت به میانگین نرمال، کاهش قابل توجه بیش از ۹۰ میلی‌متری را نشان می‌دهد که این امر نگرانی‌هایی را در خصوص تأمین منابع آبی کشور به همراه داشته است.

تاج‌بخش مسلمان با اشاره به اینکه توزیع نامتوازن بارش‌ها در سطح کشور یکی از چالش‌های اصلی محسوب می‌شود، اظهار داشت: استان‌های جنوبی کشور به ویژه هرمزگان و سیستان و بلوچستان با بیش از ۷۰ درصد کاهش بارش، بیشترین آسیب را از این کمبود بارندگی متحمل شده‌اند. این در حالی است که از نظر میزان بارش، استان‌های واقع در حاشیه رشته کوه زاگرس، نظیر چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد و لرستان، با کاهش شدید بارندگی مواجه بوده‌اند.

معاون وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر اهمیت مناطق زاگرس‌نشین به عنوان سرچشمه تأمین منابع آبی برای مناطق غربی و مرکزی ایران، کاهش شدید بارش‌ها در این مناطق را نگران‌کننده توصیف کرد. وی افزود: میانگین بارش در استان‌های حاشیه زاگرس به طور معمول بالاست و در برخی مناطق به ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلی‌متر در سال می‌رسد، اما متأسفانه در سال آبی جاری، این میزان حدود ۴۰۰ میلی‌متر کاهش یافته است. این کاهش شدید می‌تواند تأثیرات منفی قابل توجهی بر منابع آبی این مناطق و به تبع آن، مناطق وابسته داشته باشد.

رئیس سازمان هواشناسی کشور با تشریح پیامدهای کم‌بارشی بر منابع آبی کشور، تصریح کرد: کم‌بارشی به معنای کاهش منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی است. زمانی که آب‌های سطحی کاهش می‌یابند یا به طور کلی از دسترس خارج می‌شوند، برای تأمین نیازهای آبی در بخش‌های مختلف، ناگزیر به استفاده از منابع آب‌های زیرزمینی هستیم که این امر فشار مضاعفی را بر این منابع وارد می‌کند و می‌تواند منجر به کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و بروز مشکلات جدی در بلندمدت شود.

تاج‌بخش مسلمان در بخش دیگری از سخنان خود به وضعیت بارشی استان تهران اشاره کرد و گفت: متأسفانه تهران نیز از جمله استان‌هایی است که با شرایط نامطلوب بارشی مواجه است. اگرچه شاید از لحاظ مقدار بارندگی، جزو بدترین استان‌ها نباشد، اما با توجه به جمعیت بالا و نیاز آبی متمرکز در این استان، کمبود ۴۰ درصدی بارش می‌تواند اثرات سنگین‌تری را در تنش‌های اقتصادی و اجتماعی به همراه داشته باشد.

وی با تأکید بر اینکه در شهرهای بزرگ مانند تهران و مشهد، حتی کاهش نسبی بارش نیز می‌تواند مشکلات جدی ایجاد کند، افزود: با توجه به وجود منابع مصرف آب فراوان در این شهرها، هرگونه کمبودی در میزان بارندگی می‌تواند منجر به بروز چالش‌های بیشتری شود.

رئیس سازمان هواشناسی کشور در ادامه به وضعیت دمایی کشور در سال آبی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ پرداخت و گفت: از نظر دمایی، سال نسبتاً گرمی را تجربه کردیم و دمای کل کشور حدود ۱٫۲ درجه سانتیگراد از میانگین‌های بلندمدت بالاتر بود. با این وجود، میزان افزایش دما به اندازه سال آبی قبل از آن نبود، چرا که سال قبل به دلیل تأثیرات ال‌نینو، سال گرم‌تری را تجربه کرده بودیم.

تاج‌بخش مسلمان با اشاره به اینکه امواج گرمایی به صورت موردی برخی از مناطق کشور را تحت تأثیر قرار داد، خاطرنشان کرد: این امواج گرمایی در برخی مناطق طولانی‌مدت شد و در برخی از نقاط کشور، گرما تا اواخر شهریور نیز ادامه یافت. این وضعیت می‌تواند تأثیرات منفی بر کشاورزی، منابع آبی و سلامت عمومی داشته باشد.

وی در پایان تأکید کرد: اگرچه در سال آبی جاری رکورد دمایی جدیدی ثبت نشد، اما گرمای هوا به صورت دنباله‌دار و مداوم احساس شد و این موضوع برای مردم ملموس‌تر بود.

این گزارش نشان می‌دهد که کمبود بارش و افزایش دما در سال آبی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ چالش‌های جدی را برای منابع آبی کشور ایجاد کرده است و نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و اتخاذ تدابیر مناسب برای مدیریت منابع آبی و کاهش اثرات ناشی از این شرایط است. به ویژه، توجه به مناطق آسیب‌پذیر مانند استان‌های جنوبی و مناطق زاگرس‌نشین از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان