بازار مسکن در شرایطی سخت و پیچیده به سر میبرد که نهتنها معاملات کاهش یافته، بلکه نرخ مالیاتهای تعیینشده برای بنگاههای املاک نیز فشار بیشتری بر این صنف وارد کرده است. در این میان، مشاوران املاک، بهویژه در منطقه ۴ تهران، از نبود همخوانی بین میزان مالیات و وضعیت بازار گلایه دارند.
رکود در معاملات مسکن
داوود بیگینژاد، نایب رئیس اتحادیه املاک تهران، با اشاره به رکود عمیق در بازار مسکن، میگوید: «در حال حاضر تعداد معاملات به شدت کاهش یافته و بسیاری از متقاضیان فقط برای آگاهی از قیمتها پرسوجو میکنند، اما توان خرید ندارند. حتی در مناطق پرتقاضایی مانند منطقه ۴ تهران، مشتریان واقعی انگشتشمار هستند.»
در این منطقه، قیمت خانهها بر اساس موقعیت مکانی متفاوت است. بهعنوان مثال:
- شهرک بهشتی: میانگین قیمتها زیر ۱۰ میلیارد تومان است.
- خیابان اردیبهشت: قیمتها بین ۶ تا ۷ میلیارد تومان متغیر است.
- محله خاک سفید: قیمتها حدود ۴ میلیارد تومان برآورد میشود.
تمایل به خرید واحدهای قدیمی و کوچک
به گفته بیگینژاد، شرایط اقتصادی خریداران را به سمت واحدهای قدیمیتر و کوچکتر سوق داده است. بسیاری از فایلهای موجود در منطقه ۴ شامل خانههای بدون آسانسور و با متراژ کم هستند. این تغییر رفتار خریداران به دلیل کاهش قدرت خرید است که پس از جهش قیمتها در سال ۱۳۹۷ شدت بیشتری پیدا کرده است.
واحدهای نوساز به دلیل قیمتهای بالا کمتر مورد توجه قرار میگیرند و مستأجرانی که به دنبال خرید هستند، ترجیح میدهند گزینههای ارزانتر را انتخاب کنند.
مالیات سنگین و فشار بر مشاوران املاک
مشاوران املاک منطقه ۴ از نرخ مالیاتها شکایت دارند و معتقدند که مالیاتهای فعلی با رکود موجود در بازار همخوانی ندارد. بیگینژاد توضیح میدهد: «وقتی معاملات به حداقل رسیده و بازار رونقی ندارد، چرا باید مالیاتهای سنگینی بر دوش بنگاههای املاک گذاشته شود؟»
او پیشنهاد میکند که دولت سیاستهای مالیاتی خود را بازنگری کند و نرخها را با توجه به شرایط واقعی بازار کاهش دهد تا فشار کمتری به این صنف وارد شود.
رکود تورمی بازار مسکن
بازار مسکن از سالهای اخیر وارد رکود تورمی شده است، به این معنا که قیمتها افزایش یافته اما تعداد معاملات کاهش پیدا کرده است. این روند موجب شده تا قدرت خرید جامعه بهطور چشمگیری کاهش یابد و مستأجران بیشتری به خرید واحدهای کوچکتر و ارزانتر روی بیاورند.
این وضعیت نهتنها برای خریداران بلکه برای مشاوران املاک نیز چالشبرانگیز است. چرا که کاهش معاملات به معنای کاهش درآمد آنها بوده و از سوی دیگر، مالیاتهای سنگین وضعیت را بدتر کرده است.
آینده بازار مسکن و راهکارهای ممکن
اگرچه بازار مسکن با رکود عمیقی روبهرو است، اما کارشناسان بر این باورند که بازگشت رونق به این بازار نیازمند تغییراتی در سیاستهای اقتصادی و مالیاتی کشور است. اصلاحات در نرخهای بهره و حمایت از قدرت خرید مردم میتواند به تقویت تقاضا در این بازار کمک کند. از سوی دیگر، کاهش مالیاتها برای بنگاههای املاک و مشاوران مسکن در این شرایط رکودی، میتواند فشار مالی موجود را کاهش دهد و فضای بهتری برای انجام معاملات ایجاد کند.
تأثیرات رکود بر قیمتها و بازار اجاره
رکود بازار مسکن تنها به خرید و فروش محدود نمیشود، بلکه تأثیرات زیادی در بازار اجاره نیز به جا گذاشته است. با کاهش توان خرید، بسیاری از افراد بهویژه در مناطق شهری، به سمت اجاره واحدهای مسکونی ریزمتراژ و قدیمیروی آوردهاند. این تغییر روند باعث شده تا قیمت اجارهها نیز در برخی مناطق کاهش یابد، هرچند همچنان در مناطق لوکس و گرانقیمت، نرخ اجارهها بالا است. بنابراین، مشاوران املاک باید توجه بیشتری به تحولات اجارهبها داشته باشند تا بتوانند بهترین گزینهها را برای متقاضیان فراهم کنند.
ضرورت تغییر سیاستها برای بهبود وضعیت بازار مسکن
برخی تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که برای مقابله با رکود در بازار مسکن، دولت باید سیاستهای حمایتی را در دستور کار خود قرار دهد. این سیاستها میتواند شامل اعطای تسهیلات کمبهره به خریداران و کاهش نرخ مالیاتها برای بنگاههای املاک باشد. همچنین، توسعه پروژههای مسکونی ارزانقیمت و بهویژه ایجاد خانههای اجتماعی میتواند فشار موجود بر بازار مسکن را کاهش دهد و به افزایش معاملات کمک کند. در نهایت، برای رفع مشکلات کنونی، لازم است تا تمامی ارگانهای دولتی و بخش خصوصی دست به دست هم دهند تا راهحلهای موثری برای بهبود وضعیت این بازار پیدا کنند.
جمعبندی
با ادامه رکود تورمی و کاهش توان خرید مردم، بازار مسکن همچنان در وضعیت دشواری قرار دارد. از طرف دیگر، فشار مالیاتی بر مشاوران املاک، بهویژه در مناطق پرمعاملهای مانند منطقه ۴ تهران، نیازمند بازنگری جدی است. حمایتهای دولتی و تدوین سیاستهای مالیاتی متناسب با شرایط فعلی میتواند به بازگشت رونق به این بازار و کاهش فشار بر مشاوران املاک کمک کند.